автореферат диссертации по филологии, специальность ВАК РФ 10.02.02
диссертация на тему: Поэтика текстов стиха Хади Такташа

Текст диссертации на тему "Поэтика текстов стиха Хади Такташа"

ТАТАРСТАН ФЭННЭР АКАДЕМИЯСЕ Г.Ибракимов исемендэге Тел, эдэбият 1юм сэнгатъ институты

кулъязма хокукында

ГАБДРАХМАНОВА ЛАНДЫШ ГАБДЕЛБЭР кызы

ЬАДИ ТАКТАШ ШИГЫРЬ ТЕКСТЛАРЫНЬЩ ПОЭТИКАСЫ (лингвистик поэтика)

10.02.02 - Россия Федерация се халыклары теле

(татар теле)

Фэнии ж,итэкчесе -филология фэннэре докторы КУРБАТОВ Х.Р.

ОиЛ ■ С', О- - £¿4? .

Казан - 1999

/}/]-■ /У / У / "Д

АКАДЕМИЯ НАУК ТАТАРСТАНА Институт языка, литературы и искусства им.Г.Ибрагимова

на правах рукописи

ГАБДРАХМАНОВА ЛАНДЫШ ГАБДУЛЬБАРОВНА

ПОЭТИКА ТЕКСТОВ СТИХА

ХАДИ ТАКТАША (лингвистическая поэтика)

10.02.02 - Языки народов Российской Федерации

(татарский язык)

Научный руководитель -доктор филологических наук КУРБАТОВ Х.Р.

Казань - 1999

ЭЧТЭЛЕК

Суз башы.................................................................................................. 3

КЕРЕШ....................................................................................................... б

Беренче булек

ШИГЫРЬ ТЕКСТЫНДА МЕТАЛО ГИК АЛЫМ............................... 21

Икенче булек

ШИГЫРЬ ТЕКСТЫНДА АВТОЛО ГИК АЛЫМ............................... 55

©ченче булек

ПОЭТИК СИНТАКСИС........................................................................ 74

Дуртенче булек

ШИГЫРЬ РИТМИКАСЫ...................................................................... 86

Бишенче булек

ТЕКСТ ТОЗЕЛЕШЕ............................................................................... 111

ЙОМГАК.................................................................................................. 156

I

БИБЛИОГРАФИЯ.................................................................................. 165

КУШЫМТА............................................................................................. 193

■СЕ у а б а ш ы

Хззерге татар эдэбиятыньщ беек кдассигы 1иади Хэйрулла улн Такташ 1901 ежыц 1 ямваренда штке Тамбов губериаеы Стае ©язе Сыркыды авылшда крестьян гаилэсендэ двньяга кила. Ша-гнйрьнв!| беренче бнографяармннаи булган М,Мамин язганча, "Ьа-дя кечкенэдэн ук зкрэк, Ьэрнэрсэ белен кызыксынучан, Ьарнэр-сэгэ дикъкать итучан тннгнеыз бер бала була"1. Булачак ®а-гыйршеч беренче укнтучнлары атшее Ьт анжее була. йеталек-лэрдэн куренгэнчэ, Ьадя укшшшш бер шакерттан дэ дэреолзр ала» Аннары аны Сыркыды авшшннан ерак бушагаш Пешлэ авылн-на. укырга оргбаралар. Ьади андагн мэдрэсадэ ©ч ел укый. Гку дэ-веренда ул тэрле газета-журналлар белэн таныша башлмй. Шредэ аны и| кызнксыидырганы адэбмят була, узе дэ шигырьлэр язып карий. Беренче Бвтенденья еугыщн Снркнды авнлмна да узенед кара канатын сала. Тормншнщ авырлыгы Ьадинн авылдан читка ки-тэрга мащбур итэ. Бохарадагы кардэшэренэ барып, "кнбет малаеи булнн эшк9 урнаша. Соцыннан ул» узе айтуенча, 1917 ел февраль революдаееш, "вдалары тарафыннан куыи чыгарылган, эшсез калган халда , урамда каршылый.

1918 елда Такташ Бохарадан ту ган авнлы Оыркыдыга кайта. Берникадар вакнттан соц Спаста ачнлган укнтучнл'ар куреларнна кера Ьам белем алуын шуяда дэвам жта.

1919 един ул Оренбург шаЬарема китэ. Китунеч максатын ул

* Мамин М. Такташ поэзиясе. - Казан: Татгосиздат, 1991.— < Б« 3« .

Такташ Ь. Автобиография // Эсэрлэр ©ч тшда. - Казаа: кит♦натр., 1983# - 11 Зо Б» 361.

бодай ш¡лата: "Эдаби эшкэ ддег-'Ь«! уземнец белеашмш тагын да кутэру мжне Оренбургка хитерде. Анда мжи, Оренбург

губкшн тарафшшан чыгарнлган "Юкшдлар еузе" тазетасншщ щавашш секретаре буларак, уземнец адэби куэтеше ешадшм4. Оренбургта ул шагнйрь буларак таныла башлнй.

1921 елны Такташ Ташкентка кучен кита. Анда чыга торган "Белем йорты" журналында Оренбургтагы кебек ^аванлы секретарь булып эшли башлый. Монда да ул шигнрьлэр язуын дэвам итэ. Так-ташныд Ташкентта язылган "Тац казн", Триан кызы№, "Нэлат*, "Кулагэлэр", И^ир улларн трагедияее" Ь.б. эеэрлэрязуы билге-ле. Бераз вакыт татар театрында эшли. Аннары 1922 елны Такташ Казанга килэ. "Чаян" журналында эшли. Казанда чыга торган тер-ле газета-журналларда анщ эсэрлэре денья кура. Шулар араенвда ич эЬэшятлелэреннэн: "Бакчачылар", "Утерелган пайгамбар",иДа-вылдан соц", "Гасырлар Ьам минутлар", "Такташ улде", "Еллар тацында", "Сыркыды авылы", "Кыш адры*\ иКояш келми дэ елмай-мы! да", мСйн ул инде"»

Озак та утми, ул татар деньяеында нц куренекле, яратыи укн-ла торган шагыйрь буларак таныла,

Т925 елда Такташ "Октябрь яшьларе" журналы редакциясендэ, 1:926 елда "Авыл яшьлэреи журналы редакцияеендэ эшли, а 1926 елньщ октябрь аеннан башлап 1929 елныц башнна кадэр "Азат хатыни журналнньщ. ^аваплы секретаре вазыйфасын башкара. 1929 елда ул тагын "Чаян" журналына кайта, бер ук вакытта "Яцалиф" журналыньщ редколлегия члены булын та санала.Бу елларда ул шагыйрь буларак кына тугел, кун санлы эдэби тэнкыйть Ьам публи-циетик мэкалалэр авторы буларак та таныла. йц куренекле: "Ща-

* Такташ h. Автобиография // Ьади Такташ. Эсэрлер еч томда.-Казан: Тат. кит. нашр., 1;983.~ & 3. - 361:

диятем турысыкда*, "Шигырьлар турннда бераз ацгама\ Татар хатшнЕшзлар матбугаты'*» "Бичек язарга?"» "Бугвшсе матурлнк Ьа» аввд ядерлаучылары турннда", "Тэекыйть турьтда", "Мак— тай: шнгырьларе турында% ""Нартиялй' Ьам иарттасез шигнрьдэр турыида% "Татар тура булса", "Мшнем беренче критикларым Ьэм бервячв укучыларым"\ Щул ук вакытта Такташнщ *Чаян№ лурна~ лнньщ Ьэр ншермнда диярлвк шористик-сатирик эеэрлэре басила» Гл анда кубвсенчэ "Мокзмай", "Аман", "Хэйрулла улк* Ьая башка нмзалар белэн яза.5

Бу хезмэтта без кыска гомерлв беек шагыйрышд / ул 193Т елньщ 8 декабрендз вафат була / кян колачлы щатшшан бары тнк жц аЬзкшятле бер узенчэлеккэ — ашщ шигырь текетларншщ тел узенчэлекяэренэ, овщ лингвистин поэтикасына тукталабнз.

де, Такташ А*

: Тат« кит.

»»

I - 76 б.

К ЕРИ

Ьади Такташ турында уз заманннда матбугатта куп кенэ фикер-

лар айтелган . Сощэак чорларда махеуе фанни тикшеренулэр,

2

аерж китанлар денья курде • Аяарныд барысында да, нигезда, шагыйрь аеарларенец идея-эчталек ягына игьтибар ителгэй^По®« тикасына карата да кайбер магълуматлар бар, эша матур эдэби-ятныч бу кардмналь нроблемасына багншланган махсуе монография-лэр юк. Тагын шунысы да бар, моча кадэр филология фэнендэ матур эдэбият эсэрлэрен лингвистлар барн тик тел ягнинан гнна, адабиятчылар — башлнча эдэбият теориясе ягыниан гнна ©йраналар иде . Соцгы вакнтта матур адабиятнн ковшлекслы, ягъни акын тел Ьам адаби эшланешен берга карау к@н тартибена килеи бас«* ты. Диосертацияне^ шушы юнэлештэ эзшангэн булуы тыщ актуаль-летеи тагын да арттыра.

Биягеле булганча, текст /латин теленда textum "^укьша» Н1гезИ/> суз сэнгатендэ телдэн айтелган яки язма равешта будни, вроза, драма яки шигнрь терлэренэ буленэ. Проза такствшы^

* % турнда к» : Ьади Такташ турында /Тезучеее Ка-

зш: Татгосжздат, 1936, «¿159 б,

о

& Мамин М. Такташ поазиясе. — Казан: Татгосиздат, 1941; Хе!ри X. Ьади Такташ. - Казан: Татгосиздат, 1949« — 148 б 4 Госман X. Ьади Тактаишнц тормнш Ьам щат хроиикасн /Т©зуч@л@~ ре 9вЙаулихаиов, А.Такташ. - Казан: Тат. кит. нашр. ,.19601 Госман X. Такташ поэзиясе. — Таткнигоиздат, 1953. -141 б. Юзиев Н. Ьади Такташ /Ьади Такташ: Эсарлэр ©ч товда. - Казан: Тат. кит. нашр., 1980. - Том Г.- 34 б. /Кереш суз/; Такташ турында исталеклар /Тезучеее Ьам искэрмэлэрне язучылары Нил Юзиев белэн йа^ия Садыйкова. - Казан: Тат. кит. нашр., 1980.

?

кайбер терлэре татар филол^гиясендэ яингвистик яктан так— ты! ейрэнелце^. Драматургия текстыныц поэтикаеыиа шалдерел-

п

ган хезматлар дэ курена башгады. Шигырь текстын /гомумэн» о^з сэнгатенвч &ар жанрнн/ тикшергэндэ гади лингвостилистик анализ гына лдетми ~ текстнщ чш поззияме, алла шигырь калы-бнна салннган вдршы публицистика яки дидактика гына тугелме иканлегенэ ныклап игътибар бирергэ, поэзиянец эстетик категория булуш истэ тотыв эш итаргэ кирак була*

Шигырь тексты прозаныкыннан янэшэ сейлэм твзелешене1| бил-геле бер тэртиптэ жабатланун белэн аершга. Тексттагы андый кабатлану узенеч теге яки бу системадагн ритмы, етрофаен яки тирадасы, шулай ук кун очракта ри|масы булу белэн уй-тойгыныц сэнгатьле я^гырашын арттыра.Лакин чын ноэзия ечен бу шартлар гына $итшг - а^а сейлэм текстындагн фраза тезмаларе-

Хаков В.Х. Стилистика йем еуз сангате. — Казан: Тат-кит. нэшр.» 1979. - И60 б,; Аныкн ук. Тел Ьэм стиль масьалэларе. -Казан: Ш" , 11961;. 160 б.; Сафиуллина Ф*С. Татар телендэ еуз тэртибе. — Казан: Тат.кит.нэшр., 1974* - 152 б* Аныкн ук» Текет тезелеше* - Казан: 1993. - 263 б.; Т^манева Д»Г. Хэзерге татар эдэби теле. ~ Казаа: КДУ, 197©* - 223 б.; Гари-фуллин В*3* Лингвостилистичеекая система татарского газетного текста*. Автореф* дис. *♦* д-ра филол. наук. -Казань, 1998* -50 е.; Низамов И*М. Уем - тел очшда. —Казан: Магариф* - 1998»

- 208 б.; Баширова Й.Б*@андатьле чэчмэ эсэрлэр теле. -Казан: Тат.кит.нэшр., 1979. - 97 б.» Ь.б.

7 -

Нуриев Р*С* Татар сэхнэ сейяэме. - Казан : Мирас, 1998.

- 186 б.

нед ©бразлы булуы, бетен бер текстныч персонаж образнн тас«~ вирлауга корылган булуы, укучы зиЬененда образ турында нин~ ди да булса фантазия уятуы кирэк. Шунсыз поэзия юк, бары тик ритмлы-рифиалы гади назым гына барлнкка кила.

Лиссертацияда беек эдип Ьади Такташыч шигырь текстлары поэ-%йшт тикшерелэ. Хезмэтнец я ц а л н г ы мена шунда.

Поэзия турында CYЗ башлаганчы, иц элек поэзия твшенчаоен аныклап китэргэ кирэк.

Поэзия турында язучн барлык авторлар да диярдак, ди Гегель» поэзинеч нэрсэ икэнлегенэ билгелэмэ бирудан читлэшергэ тыры-

о

шалар . Шулай да» поэзия тешенчэсен теге яки бу дарэщадэ аныклап китуче кайбер авторлар бар» Татар язучыларнннан Г.Ш-раЬимов поэзиягэ мондый билгелэмэ бире: "Шагыйрьдэн мегаллим-лек талап кыйлынмый, ул тэгълим вазифасы, ягъни фалсэфэ са-ту ила мекэллэф туг ел«, Дерест, шагыйрь-философлар бар. Лэкин денья аларныч берничасен гена бела* Ул — артык меетэсна та-лантлар. Эгълабта иса шагыйрь вагазь ва тэгълимнан азат була. Ачардан шщаш, рэЬбарлек кетелми, балки авызыннан хасан, мал коелун телэнэдер№; "Рус мвхаррирлэреннэн Гоголь, Тургенев, Гончаров кебилэр назым белан иштиЬар итмэдеге халда, тарихы адабия аларны беек рус шагыйрьларе дип атый, язган асарларен "безнеч хакнйкый шигнрьлэремездери дип карыЙдырГ'. телен-да чнккаж фэнни хезмзтларда эле китерелгэн билгелшэгэ якнж

® 1%гель 1%орг Вильгельм Фридрих. Лзщия но эстетике, -Я» г йзд-во соц^-эк». лит-рн, 1951» - С. 16?.

® Ибрагимов Г. Эдабият масьалаларе // ШраЬшшв Г, Эсзр-л эр ситез тшда: Эдэбият Ьш сзнгать турында мэкалэлэр,. хез-мэтлэр.«? Казанг Тат.кмт.нэщр., 1978, - Тш 5« - Б. 32 - 35,3?,

фикердэр байтак: "Сангатьта Ьш яоэзиядэ аахес т®е этэргач

кеч ; *09нгатьл@, образ барлнкка килунещ теп чнганагы - той-

"Поэзияне!? максаты - укучн кущелендэ кешелэрнеч яки

айберларнец $ашш обраэын барлмкка китереа» вагнйрьие^ узен»

да туган уй-тойгыларны таовирлау, Чйоэтщс образ еуэларнеч

кучерелиз магънасенэ иигезлэнэ» Поэзиянен теле образларга ко-

рыла, а ул поэтик ©бразлар базнец халык теяевда чиксез куп ; "Сузлэр узларенеч туры магън ал аренда, эйтерсегра, эсэрне^те-

машнда, идеясенд© йотылалар"14; "Поэзия турннда се&яэгэн -

-»к

да жч тупас ялгыш - автор белан лирик субъектны бер -рс иту ; "Сангатьле матур адабиятны^ бары сын да поэзия дип булмый» Эмма Шолоховнщ "Тын Дон"' роматшда поэтикжнюш яки поэтик элементларнн Курмау еэер булнр иде. Ьам киресенча, й.3р@ибург

1С

романнарнннаа поэтик элементларнн эзлау бнк саер тоелыр иде"»

Гете И»В,// Зккерман И.Д» Разговоры с Гете в последние годы его жизни, - М. - Л. Академия, 1934. - С. 551 .

Эренбург И. Дар переживания// Вопросы литературы» 1965,

- И 10* - 182-183.

12

Франко И» Публицистика. - Киев: Дерявдда, 1:953. — С. 88.

13

Лорка Ф. Гарсия. Об искусстве. -М.: Искусство» 1971» «» С. 92«

14 Винокур Г.О» Избранные работы по русскому языку. М.:

Учпедгиз., 1959. ~ С* 239.

15

Поляков М» Вопросы поэзии и художеествемной семантики.

- М»: Советский писатель, 1978. С. 252.

Виноградов В0В. Стилистика. Теория поэтической речи. Поэтика. - М.: Изд-во АН СССР, 1963. - С. 161.

"Шигырь" сузен "шигърият"кэ /поэзиягэ/ тицлэу шулай ук дерес

тугел /"шигырь сэйгате" дигэн суз белэн "шигърият" шешенчэсе

1 ß ■

шулай ук бер-берсенэ тэцгэл була алмый/" " ... 1*омумэн

17

алганда, поэзия ул - Ьэрвакытта да кинаяле сейлэм" ; " ...

поэтик уй-фикер - куп очракта шагыйрышч кэефе яки кичереше 18

нэт*щэсе" ; "Пейзаж лирикасында" анда булглаган кеше" эмоция^ 19

се чагыла"; "Шигырьдэ анализ ясаганда, "автор белэн лирик

90

субъектны бер итеп карау иц тупас ялгыш булып тора";

"Лириканьщ "минималь" сюжеты узендэ тематик чынбарлыклар тэш-

кил итэ; шуларны анализлаганда Ьэртерле контекстларньщ кат-

Pi

лаулы устерелеше Ьэм узара бэйлэнеше ачылып ?ртми кала" ;

Поэзия турында эле китерелгэн цитаталардан тыш та билге-

лэмэлэр байтак. Лэкин аларныц берсен дэ щ дересе, шц аныгы

Ьэм тц тулысн дип булмый. Чит ил хезмэтлэрэн карап чякканнан

соц да шул ук уйш килэсец: ^Поэзия абстракция тугел, бэлки

22

чынбарлжкщг образлн чагылышы" ; "Поэзия гади гена ритмик тэзелеш фдох, баЩ1 качле: тойгы экспресощоеи23; "Поэзия -

16 :

Поляков М. Курс. хез.. - Б. 252.

17

Потебня A.A. Эстетика и поэтика. -М.: Искусство, 1976.

- С. 341. 1 R

Сантална Д. // Сб. "Писатели США о литературе". 2- М.: Прогресс, 1974. - С. 116.

19

Поляков Ш. Курс. хез. - 255 б.

20 Шунда ук. - 227 б.

21 Щунда ук. - 227 б.

22 Stela В» ge zum Gedicht. - Halle (S.), I965. - Si у 224-Wordsworth W. // üntermeyer L« Forms of poetry. - Hew Yorks Harocourt, Brace & Company, 1942. - P. III.

узеннэн-узе килеп чыккан уй-хис яцгырашы"24; "Поэзия - кем-

ОСл

нец дэ булоа табигатенэ хас эчке интуиция"*"'* "Поэзия - бар-,

? б

лык куреп-белулэрнец сулышы Ьэм нечкэ тойгысы"; "Поэзия -

27

барлык танып-белунец яцгырашы ; "Поэзия - материянец яки

OQ

энергиянеч дэвамлы чагылншы" ; "Поэзия - кеше рухыньщ бер

OQ

мизгеле ; Поэзия философияме, эстетикалы, фэнме, танып-белунец бер твреме,-бу билгелэмэлэрдэ тутсынча ацлашылмыМ Ничек кенэ булмасын, болар поэзиягэ билгелэмэ бирергэ тырышып караула омтылыш ясау. Моца охшаш анык булмаган билгелэмэлэр еш очрый. Бу безгэ поэзиянеч узанэ башка щат яртеше икэнле-ген искэртэ*. Поэзия ул, Эмиль Дикконсон эйткэнчэ, шундый категория - "Эгэр мин китап укыйм икэн, мин ^аным-тэнем белэн тоям, - э поэзия башкача нэрсэ инде ул?',.Ахыргы чиктэ, мвгаен поэзияне икенче тэрле итеп ацлату мемкин дэ тугелдер, Эйе,

поэзия - билгеле бер укучы куцелен уята торган узенчэлекле стимул, 11эм бардак критикларныц тырышлыгы поэзиянец нэрсэ икэнен ацлату Ьэм энэ шул стимулньщ верил тер укучы куцеленэ1 утеп керэ алу табигатен ачу булып тора., ... Вильям Уордсуор<

24

Drew Б. Discourering poetry. - New York» W.f.Norton & Compa-

ny. Inc., 1961. - 16

25 Ibid. - P. 16.

26 Ibid. - P. 16.

27 Ibid. - P. 16.

28 Ibid. - P, 16.

29 Ibid. - 16 •

болай ди: "Поэзиягэ барыннан да бигрэк узенчэлеклесе шул -аныч материалы кеше ацына утеп керэ алырлык hap тер суб-ект"ои; "Сэнгатьле образ интуитив рэвештэ барлыкка кила ; "Поэзия терлеассодиациялэр аша формалаша"3^; "Шагыйрь ул - артист, э шигырь язучы кеше - Ьенэрче. Ьвнарченец яз-

сю

ганы назым гына, чын шагыйрь язганы исэ - поэзия"; "Поэ-зияда рухи канэгатьлелек белэн дереслек уз ара берлашеп ацга

од

утеп керэ'; "Поэзиядэ тойгыныц кече сузлэр ярдаменда юга-

ГЭС

ры ноктасына ирешэиои; "Поэзия кечле тойгыньщ чаткысы равеше

ос

шендэ узеннэн-узе кабннуы "Поэзия - куцелнеч бертуктау-сыз ашкынып торуы""Pi "Поэзия образлылыкыныц кечле ЭКСПреС-

qg

сиясе; "Поэзия - тормыш куренешлэренец ассоциацион яцгы-39

рашы ■ f "Бирон фикеренча, "Поэзия - кинэт кабынып киткэн вулканная атылган лава"^; "Поэзия - зиЬен белэн холыкныц ацлата алмаслык эссенциясе"^; Ф,Сидни фикеренчэ, "Образ-лылык - поэзиянец асылы Ьэм иц югары ноктасы"^? "'Типик.

Drew Е^ Discourering poetry. - P. 16«

51 Ibid. - P. 16.

52 Ibid. - P. 50.

^ Zillman L.J. The Art and Craft of Poetry. - New York: Collier Books, 1961. - 4.

54 Ibid. - E, 4.

35 Ibid. - B«

^ Drew E. Discourering poetry. - P. 16,

П Zillman L.J. The Art and Craft of Poetry. - P. 4• 58 Ibid. P. 5.

^ Drew E. Discourering poetry. - P«30.

40 Zillman L.J. The Art and Craft of Poetry. - P. 4.

41 VaUry P. The Art of Poetry. - New YorkxRandom Ho us,19 61. -P. 3. 42 Drew E. Discourering poetry. - P. 145*

шагыйрь, образлкп фиквр-^ ;Ví е.^онсон эйткэнчэ, "По-

зия эстетик канэгатьлек Ьэм хакыйкать белэн берлектэ укучы'

Поэзия турында аяда китерелгэн билгелэмэлэр арасында эстетика твшенчэсе искэ алына. Чыннан да, эстетика ул - деньяны, 1 щатньщ асылын hm формасын матурлык кануннарына таянып тик-шеру фэне. Димэк, поэтика эстетика фэненец бер ягы, Эстетика-нъщ теп категориялэре - гузэлл-зк, кутэренкелек, драматизм Иэм трагизм,. \ героизм Ьэм комизм, - болар кешенец чынбарлыкны

объектив Í18M субъектив кабул иту куренеишэре. Мондый тер эсте

45

тик тойгылар сэнгать эсэрлэрендэ аеруча тулы чагыла.

Поэзия турында алда китерелгэн Ьэм узебезнец кузэтулэрдэн чыгып, мондыйрак нэти^э ясарга мэмкин: поэзия ул беренчедэн, эстетик /гуаэллек/ категория» икенчедэн, суз сэнгатендэ по- . эзия - и.^атчы эйтвргэ телэгэн уй-тойгыларны югары зэвыклы суз-сурэтлэр ярдэмендэ яки алардан башка билгеле тер эдэби жанр кысасында /шигырь, проза, драма формасында/ тасвирлап бирэ; еченчедэн, поэзия эсэре укучыда /тыцлаучыда/ нинди дэ булса фантазия уята,. аныц куцелен яулап ала. Эле генэ искэ алынганча,шигырьдэ поэтик тасвир Ьэрвакытта да кучерелмэ мэгънэдэге сузлэр - троплар /метологик алым / белэн генэ бирелми, бэлки тасвир субъекты /лирик персона./ яки объекты

43

Stauffer D.A. The Nature of Poetry. - New York* W.W.Nörten, & Company. Inc., 1962. - P. 20.

44 Zi liman L.J. The Art and Craft of Poetry. - P. 4.

45 Философский словарь // Под ред. М.М.Розенталя. -М.: Изд-во полит, лит-ры, 1975. - С. 181.

курене®, вакыйга, башка бер персонах/ узе куцелга утеж ке-рерлек поэтик икак, Тура маршале сузлэр белш д® башкарыла /автологик алш/. йц мвЬиме шунда - поэзия ул укучы яки тндаау-чы узе телиме, телэмиме аныч йерэген, ащн яулап аяа, дулкшщ ланднра торгам матур эдэбият тексты» Поэтик шигырьларнец куп-челеге персонажны** уй-киче�